Çocuklarımızı yetiştirirken tüm anne ve babalar onlar için en iyisini isteriz. Onlar için en iyisini isterken de genellikle kendi çocukluğumuzda özlem duyduğumuz şeylere onu aç bırakmamak gibi bir çabamız vardır. Ebeveynlerimizden öğrendiklerimiz, çevremizden gözlemlediklerimiz, kitaplardan, İnternetten araştırarak uyguladıklarımızla en iyi çocuğu yetiştirme çabamız takdire şayandır.
Bu kadar özene rağmen hatalar yapmakta mümkün mü?
Sorunun cevabı maalesef ki “evet”.
Bu hataların en önemlilerinden biri kararsız çocuklar yetiştirmek.
Biliyoruz ki aileler çocuklarına özgüven kazandırmak için kendi tercihlerini yapması konusunda teşvik edici olmalıdır. Ancak bu kararı çocuğun yaşına ve kabiliyetlerine uygun olarak düzenlemek önemlidir. Örneğin kendine çikolata almasına izin verdiğiniz çocuğunuzu çikolata standının önüne öylece bıraktığınızda daha önceden deneyimlediği ve sevdiği çikolataya yönelip onu alacaktır. Burada sihirli cümle sadece bir tane alma hakkının olduğunu ona ifade etmektir. Yoksa çocuk her şeyden isteme eğilimi ile hepsine yönelebilir. Kıyafet almaya gittiniz ve çocuğunuza hangisini istediğini sordunuz, Kocaman bir mağazada raflar arasında koşuşturan ve her şeye bakan bir çocuk hayal etmek bile yorucu geldi değil mi? Burada ki sihirli cümlemiz ise ihtiyacın olan penyeyi almaya geldik. Bu penyelerden hangisini seçmek istersin?
İşi daha da büyütüp ona oyuncak almaya gittiniz ve dev bir oyuncak mağazasında kendisine oyuncak seçmesini istediniz.
Özde yapmamız gereken şey öncelikli olarak ihtiyacı belirlemek, spesifik olarak tanımlamak ve alternatifleri azaltarak sunmak sonrasında da bu seçimin değiştirilmesinin ancak üründe bir sorun olduğunda gerçekleşebileceğini çocuğa net bir şekilde açıklamak.
İhtiyacı belirleme konusunda ebeveynlerin kararları önemlidir. Oyuncak örneği üzerinden gidelim. Çocuğunuzun becerilerini geliştirmek ve onu uzun süre bıkmadan oyalayacak bir oyuncak düşünüyorsunuz. Örneğin bir puzzel. Öncelikli olarak bu puzzelın çocuğunuzun yaş gurubuna uygun olan alternetifini belirlemekle işe başlamalısınız. Kaç parçadan oluşmalı, parça büyüklükleri ne kadar olmalı, malzemesi ne olmalı v.s.
Sonrasın da bu fikrinizi çocuğunuzla paylaşmalı ve belki de ona puzzelın ne olduğunu anlatmakla işe başlamalısınız. Akabinde hangi mağazaya gideceğinizi ve oradan sadece ve sadece puzzel alacağınızı başka bir alternatifin olmadığını anlatmalı ve bu konuda kararlı durmalısınız. Oyuncak mağzasına gittiğinizde ona puzzelların yerini gösterecek bir görevli yardımı istemek de işi kolaylaştırıp diğer taraflara kaymasını önleyecektir. Son olarak uygun puzzellar arasından istediğini seçme özgürlüğü onun…
Bu oyuncağı kasaya kadar götürmesine, kendisine yardım eden görevliye teşekkür etmesine, ücretin ödenmesi sonrası paketini taşımasına da izin verelim.
Sorunsuz ve net bir alışveriş.
Sonrasında da bu kararlılığı her konuda devam ettiren bir birey.
Yaşı ilerledikçe yavaş yavaş sorumluluğunu artırmak önemlidir.
Ergenlik dönemine gelmiş bir çocuğun bütçesini belirleyerek pantolonunu hangi mağazadan almak istiyorsa almasını sağlamak gibi. Ancak gideceği okulun sorumluluğunu tamamen ona yükleyemezsiniz.
Üniversite yaşına gelmiş bir ergene hangi üniversiteye gideceği sorumluluğunu yükleyebilirsiniz fakat gidip kendine bir ev alması sorumluluğunu vermeniz anlamsız olur.
Unutmayın sorunlu çocuk yoktur, sorunlu ebeveyn davranışı vardır.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın.
